تأثیر اعمال صالح در زندگی معنوی از دیدگاه قرآن

بر اساس آموزه های اسلامی انسان از سه بُعد و ساحت وجودی برخوردار است که عبارتند از: 1ـ بُعد فکری؛ 2ـ بُعد باورها و ارزش ها؛ 3ـ بُعد رفتاری. هریک از این ساحت های وجودی انسان با ابعاد دیگر ارتباط متقابل دارند، اما ساحت اعتقادی و اندیشه ای، ریشه و منشأ صفات اخلاقی و رفتاری است. از منظر قرآن مجموعه اعتقادات حقانی، به عنوان منشأ و اخلاقیات نیکو و فعلیات صالح، به عنوان ثمره اجزا و بخش های جزیی و کلی و ظاهر و باطن زندگی طاهر، سالم، طیب و معنوی انسان را تشکیل می دهند که باعث رشد و صعود او به مقام انسان مقرّب و حیات جمعی و فردی را قداست و معنویت و صفا می بخشد. در این مقاله سعی بر آن است تا به این سؤال پاسخ داده شود که از منظر قرآن کدام رفتارها و اعمال صالح محسوب می شوند و تأثیر  جدی بر طهارت و معنویت زندگی دارد و باعث سلامت و صلاحیت فرد و جامعه اسلامی می گردد و در اصلاح و تقویت اخلاقی و ایمانی او نیز مؤثر است؟ شاید بتوان گفت که از دیدگاه قرآن، پاسخ کوتاه ولی جامع به این سؤال، انجام «عمل صالح» می باشد که دارای مصادیق متنوع ایجابی و سلبی است. یعنی مجموعه افعال و رفتارهای فردی و اجتماعی مفید و معنویت ساز است که در قرآن به آن توصیه و تأکید شده است، لذا هدف از این نوشتار  بررسی نمونه هایی از اهم مصادیق این رفتارهای قلبی و قالبی (اعمال صالح) و ارتباط با آن با سلامت و معنویت از منظر قرآن است که با مراجعه به آیات قرآن و برخی منابع دسته اول و دوم و ابزار فیش برداری و روش توصیف و تحلیل یافته ها به سؤالات مطرح شده پاسخ مناسب داده شود.